8 loại dung môi pha sơn phổ biến nhất 2025
Khó đạt được lớp sơn mịn đẹp vì sơn quá đặc hoặc khó thi công? Dung môi pha sơn giúp loãng sơn, tăng độ bám dính và tạo màng sơn hoàn hảo. Bài viết này của Sơn SIRA sẽ chia sẻ thông tin chi tiết về các loại dung môi, cách sử dụng an toàn và mẹo chọn sản phẩm phù hợp.
1. Dung môi pha sơn là gì?
Dung môi pha sơn là chất lỏng chuyên dụng giúp giảm độ nhớt của sơn, làm sơn loãng hơn để dễ thi công. Chúng tạo ra màng sơn mỏng, phẳng và thẩm mỹ, đồng thời hỗ trợ vệ sinh dụng cụ và tẩy rửa vết sơn. Ngoài ra, dung môi còn được sử dụng trong sản xuất keo dán, giày da, băng dính, dược phẩm và nhiếp ảnh.
>>>XEM THÊM: Sơn Epoxy Chống Thấm Là Gì? Ưu Điểm & Quy Trình Thi Công

2. Các loại dung môi pha sơn phổ biến
Mỗi loại dung môi có đặc tính hóa học, tốc độ bay hơi và ứng dụng riêng. Dưới đây là các loại dung môi phổ biến tại Việt Nam, được phân loại theo thành phần và mục đích sử dụng.
2.1. Dung môi pha sơn Alkyd
- Thành phần: Hydrocacbon như xăng thơm, dầu khoáng hoặc white spirit.
- Ứng dụng: Pha loãng sơn alkyd và sơn dầu, phù hợp cho bề mặt kim loại, gỗ, bê tông.
- Đặc điểm: Tốc độ bay hơi trung bình, tăng độ bóng, độ bền và khả năng chống chịu thời tiết. Không để lại vết trên bề mặt.
- Lợi ích: Tạo lớp sơn phủ bền, phù hợp cho các công trình ngoài trời.

2.2. Dung môi pha sẵn
- Thành phần: Hỗn hợp toluene, acetone, xăng thơm.
- Ứng dụng: Làm loãng sơn dầu, sơn PU, sơn công nghiệp; vệ sinh dụng cụ và bề mặt.
- Đặc điểm: Tạo màng sơn mịn, khô nhanh, tăng độ bám dính.
- Lợi ích: Đa năng, phù hợp cho cả thi công và làm sạch.
>>>XEM THÊM: Nền Nhà Màu Vàng Nên Sơn Tường Màu Gì Để Hài Hòa Và Đẹp Mắt?
2.3. Dung môi Butyl (Butyl Acetate/Butyl Cellosolve)
- Thành phần: Butyl acetate hoặc butyl cellosolve, từ n-butanol và ether của ethylene glycol.
- Ứng dụng: Pha sơn epoxy, urethane, acrylic, nitrocellulose.
- Đặc điểm: Bay hơi trung bình, tạo màng sơn đều màu, chịu nhiệt tốt.
- Lợi ích: Tăng độ bám dính, phù hợp cho sơn công nghiệp cao cấp.

2.4. Dung môi Acetone
- Thành phần: Chất lỏng không màu (C3H6O), bay hơi nhanh, dễ cháy.
- Ứng dụng: Pha sơn nitrocellulose, cellulose acetate; tẩy rửa trong công nghiệp và mỹ phẩm.
- Đặc điểm: Giúp sơn khô nhanh, phù hợp với sơn cần tốc độ khô cao.
- Lợi ích: Hiệu quả cho các ứng dụng yêu cầu thời gian khô ngắn.
2.5. Dung môi Xylene
- Thành phần: Dung môi không màu (C8H10), mùi nhẹ, dễ cháy.
- Ứng dụng: Pha sơn epoxy, sơn dầu, mực in, keo dán.
- Đặc điểm: Tăng độ bóng, độ bám dính và khả năng chịu thời tiết.
- Lợi ích: Phù hợp cho sơn công nghiệp và môi trường khắc nghiệt.
2.7. Dung môi Isopropyl Alcohol (IPA)
- Thành phần: Dung môi tan tốt trong nước và dung môi hữu cơ.
- Ứng dụng: Làm sạch bề mặt điện tử, pha sơn acrylic và sơn công nghiệp.
- Đặc điểm: Bay hơi nhanh, tăng độ bám dính và độ bóng.
- Lợi ích: An toàn hơn so với các dung môi hữu cơ khác.

2.8. Dung môi nước
- Thành phần: Dung môi vô cơ, không độc hại.
- Ứng dụng: Pha sơn gốc nước, phù hợp cho nội thất và ngoại thất.
- Đặc điểm: Thân thiện môi trường, an toàn cho sức khỏe.
- Lợi ích: Lý tưởng cho các công trình yêu cầu tiêu chuẩn an toàn cao.
2.9. Bảng so sánh các loại dung môi pha sơn
Loại dung môi | Thành phần chính | Ứng dụng chính | Tốc độ bay hơi | Mức độ an toàn |
Alkyd | Xăng thơm, white spirit | Sơn alkyd, sơn dầu | Trung bình | Trung bình |
Pha sẵn | Toluene, acetone | Sơn PU, công nghiệp | Nhanh | Thấp |
Butyl | Butyl acetate | Sơn epoxy, acrylic | Trung bình | Trung bình |
Acetone | C3H6O | Sơn nitrocellulose | Rất nhanh | Thấp |
Xylene | C8H10 | Sơn epoxy, mực in | Trung bình | Thấp |
IPA | Isopropyl alcohol | Sơn acrylic | Nhanh | Trung bình |
Nước | Vô cơ | Sơn gốc nước | Chậm | Cao |
3. Lưu ý khi sử dụng dung môi pha sơn
Sử dụng dung môi pha sơn đúng cách giúp tối ưu chất lượng thi công và đảm bảo an toàn. Dưới đây là các lưu ý quan trọng:
- An toàn lao động:
- Trang bị đồ bảo hộ: mặt nạ chống độc, kính mắt, găng tay, quần áo và giày bảo hộ.
- Làm việc ở khu vực thông thoáng để tránh hít phải hơi dung môi.
- Tỷ lệ pha loãng:
- Tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất. Pha quá nhiều dung môi làm giảm độ bám dính và màu sắc; pha quá ít gây khó thi công, tạo vết chân chim.
- Ví dụ: Sơn alkyd thường pha 10-15% dung môi theo thể tích.
- Chọn đúng dung môi:
- Đảm bảo dung môi tương thích với loại sơn. Sai dung môi có thể gây kết tủa, vón cục hoặc giảm chất lượng màng sơn.
- Tham khảo bảng so sánh trên để chọn loại phù hợp.
- Bảo quản an toàn:
- Lưu trữ ở nơi thoáng mát, tránh nguồn nhiệt, điện và ánh sáng trực tiếp.
- Đậy kín nắp để hạn chế bay hơi và nguy cơ cháy nổ.
- Sức khỏe và môi trường:
- Tránh tiếp xúc trực tiếp vì dung môi có thể gây kích ứng da, khô da hoặc ảnh hưởng hô hấp.
- Xử lý chất thải theo quy định để bảo vệ môi trường, đặc biệt với dung môi hữu cơ như xăng thơm, acetone.
>>>XEM THÊM: Cách Phối Màu Sơn Nhà Đẹp Cấp 4 Để Có Không Gian Sống Hoàn Hảo

4. Cách chọn dung môi pha sơn phù hợp
Để chọn dung môi pha sơn hiệu quả, cần cân nhắc các yếu tố sau:
- Loại sơn sử dụng: Sơn gốc dầu cần dung môi như thinner hoặc xylene; sơn gốc nước dùng dung môi nước.
- Mục đích thi công: Sơn nội thất ưu tiên dung môi an toàn như nước; sơn công nghiệp chọn dung môi bền như butyl hoặc xylene.
- Điều kiện môi trường: Ở nơi nóng ẩm, chọn dung môi bay hơi chậm như butyl để tránh sơn khô quá nhanh.
- Yêu cầu an toàn: Ưu tiên dung môi ít độc hại như IPA hoặc nước cho các công trình dân dụng.
>>>XEM THÊM: Cách sơn lại tường cũ: Hướng dẫn chi tiết 2025
Tìm hiểu thêm về các sản phẩm dung môi pha sơn chất lượng tại VGEC để đảm bảo hiệu quả thi công và an toàn môi trường.
Dung môi pha sơn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra lớp sơn mịn, bền và thẩm mỹ. Từ dung môi alkyd, thinner đến dung môi nước, mỗi loại có đặc tính và ứng dụng riêng, phù hợp với từng loại sơn và mục đích thi công. Việc chọn đúng dung môi, tuân thủ tỷ lệ pha loãng và đảm bảo an toàn giúp tối ưu chất lượng màng sơn và bảo vệ sức khỏe. Hãy áp dụng các lưu ý trên để nâng cao hiệu quả thi công và khám phá thêm giải pháp sơn tại Sơn SIRA.